Hơn 2 ha lúa của ông Vinh đến ngày thu hoạch bị ngã sát đất.

Do thời tiết thuận lợi, vụ lúa Đông Xuân năm 2023-2024 trúng mùa, nông dân thu hoạch lúa đạt năng suất khá cao, từ 7-8 tấn lúa/ha. Hiện nay, các cánh đồng lúa tại xã Phước Chỉ chín rộ, nhiều diện tích trồng lúa đã được thu hoạch. Vẫn còn không ít diện tích lúa đang được thu hoạch hoặc chỉ vài ngày nữa là thu hoạch. Vấn đề mà nông dân lo lắng nhất lúc này là tình trạng lúa ngã hàng loạt trên diện rộng.

Hôm 6.3, ông Phan Thế Vinh (ngụ ấp Phước Hoà, xã Phước Chỉ, thị xã Trảng Bàng) thu hoạch hơn 2 ha lúa và bán cho thương lái với giá 7.000 đồng/kg. Tại thời điểm thu hoạch, hơn 2 ha lúa đều ngã sát đất, người điều khiển máy cắt phải chạy rất chậm để móc từng mảng bông lúa đưa vào máy.

Theo ông Vinh, trời nắng gắt trong khoảng thời gian sắp đến ngày cắt lúa, thân cây lúa khô gần đến gốc và phải chịu lực nặng từ bông lúa trúng mùa, sau một đêm trời có nhiều sương làm cho cây lúa mềm đột ngột, gặp phải cơn gió mạnh… cả đám lúa nằm sát đất.

Máy cắt đang hoạt động trên ruộng lúa ngã của ông Vinh.

Ông Vinh cho biết, mặc dù trời không có mưa và đất ruộng đã khô, nhưng lúa của ông vẫn cứ ngã hàng loạt. Việc thu hoạch lúa ngã bị thất thoát rất nhiều, do máy cắt khó tận thu được hết bông lúa. Đối với lúa ngã trên ruộng khô, trung bình mỗi ha sau khi thu hoạch bị thất thoát khoảng 10 bao lúa, mỗi bao nặng từ 50 - 60kg. Vào thời điểm người dân bán lúa được giá như hiện nay, lúa bị thất thoát quá nhiều quả thật là điều đáng tiếc.

Ông Chung Văn Tùng (ngụ ấp Phước Hoà, xã Phước Chỉ) vừa mới thu hoạch hơn 3,5 ha lúa chia sẻ kinh nghiệm, lúa ngã trên ruộng còn nước thì lượng lúa thất thoát khi thu hoạch càng nhiều hơn ruộng khô- khoảng 50% năng suất.

Nguyên nhân là máy cắt chạy trên ruộng nước không giữ được độ thăng bằng ổn định. Bánh xích máy cắt thường xuyên bị lún sình lầy, dẫn đến việc dàn lưỡi cắt cũng lên xuống theo nên xảy ra tình trạng cắt sót bông lúa. Những chỗ bị sót khi bị bánh xích cán qua đó thì coi như bỏ, những chỗ không bị bánh xích cán thì cũng bị mặt dưới máy va quẹt gây rụng hạt lúa.

Ông Vinh cắt vớt vát lúa ngã cặp bờ ruộng.

Những chủ máy cắt rất ngao ngán cảnh phải cắt lúa ngã trên diện rộng, vì mất nhiều thời gian so với cắt lúa không bị ngã. Trung bình, máy cắt lúa đứng mất thời gian khoảng 1 giờ/ha, nhưng khi cắt lúa ngã như trường hợp lúa của ông Vinh thì phải mất hơn 2 giờ/ha. Máy cắt lúa ngã phải mài đường lưỡi xuống sát đất, lượng cây lúa cuốn vào máy cũng nhiều hơn so với lúa đứng, máy chạy với công suất lớn hơn và di chuyển chậm hơn nên tiêu tốn rất nhiều nhiên liệu.

Chủ máy cắt lúa ngã không cắt được nhiều diện tích trong ngày, trong khi cắt lúa được trả công theo diện tích. Vào thời điểm lúa chín rộ đồng như hiện nay, chủ ruộng trả công cho chủ máy cắt khoảng 1,5 triệu đồng/ha.

Quốc Sơn