Tết Độc lập qua bộ sưu tập báo chí

Hẹn gặp chúng tôi tại một không gian đầy hoài niệm với rất nhiều đồ vật xưa của “tiệm cà phê Xứ Nam Kỳ” trên đường D5, phường Thạnh Mỹ Tây, TP.HCM, nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp hào hứng: “Gặp nhau vào dịp đâu đâu cũng ngập tràn khí thế mừng ngày Tết độc lập, anh Hiệp cũng sẽ có điều đặc biệt chia sẻ!”. Và, điều đặc biệt anh mang đến cho chúng tôi chính là Bộ sưu tập báo chí được phát hành nhân kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám (CMT8) 19/8 và Quốc khánh 02/9 qua các năm.

Có hơn 30 năm sưu tầm, nhưng anh Huỳnh Minh Hiệp bắt đầu công việc sưu tầm báo chí khoảng 10 năm nay. Tuy vậy, anh đã sở hữu trên 1.000 tờ báo của hơn 100 đầu báo, trong đó có những tờ báo lâu đời như: Gia Định báo, Lục tỉnh Tân Văn, Phụ Nữ Tân Văn, Tiếng Dân,…

Riêng các tờ báo phát hành dịp 19/8 và 02/9, anh Huỳnh Minh Hiệp có hơn 30 đầu báo. Xưa nhất trong bộ sưu tập (BST) này là tờ Thống Nhất phát hành năm 1958 với chủ đề “Ngày hội lớn” – kỉ niệm 13 năm Quốc khánh 02/9.

Ngoài ra, còn có những bài báo vang vọng tinh thần bất diệt của CMT8, Quốc khánh 02/9 trên Báo Quân đội Nhân dân số ra ngày 19/8/1975, Báo Nhân Dân ra ngày 19/8/1978, Sài Gòn Giải Phóng ngày 03/9/1975, nhựt báo Tin Sáng ngày 02/9/1977, Nhân Dân ngày 02/9/1978,… cùng nhiều tờ báo phát hành vào dịp này của những năm 80, 90 thế kỉ XX. Đáng chú ý, trong BST là tờ Gia Định Báo - tờ báo viết bằng chữ quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam, anh Huỳnh Minh Hiệp đang có trong tay được phát hành ngày 02/9/1890.

“02/9 là ngày Quốc khánh, 1890 là năm sinh của Bác - một sự trùng hợp đầy bất ngờ. Tôi xem đó như một cái “duyên” và phải rất may mắn mới sưu tầm được” – anh Hiệp vui vẻ nói.

Càng sưu tầm, niềm đam mê báo chí cách mạng của anh Huỳnh Minh Hiệp càng dâng cao. “Đây là lần đầu tiên tôi giới thiệu về BST báo chí CMT8, Quốc khánh 02/9. Giá trị của BST không phải ở số lượng bao nhiêu tờ mà là ở thông tin những tờ báo truyền tải. Những con chữ, hình ảnh trên các trang báo giúp ta hiểu hơn về đời sống chính trị, xã hội vào thời điểm phát hành” – nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp tâm sự.

Em Trần Anh Đức - sinh viên trường Đại học Giao thông vận tải TP.HCM vô cùng ấn tượng với BST báo chí CMT8 và Quốc khánh 02/9 của nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp: “Được đọc qua những tờ báo trong BST này, em như được chạm vào một phần của lịch sử, chạm vào ký ức hào hùng những năm tháng gian lao mà anh dũng của bao thế hệ cha ông đi trước.”

Hiện nay, nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp vẫn đang tiếp tục tìm kiếm, thu thập các tờ báo phát hành dịp CMT8 và Quốc khánh 02/9 để làm dày thêm BST đặc biệt này. Anh chia sẻ, mình đang tập trung cho BST để các dịp kỷ niệm sau sẽ có “Bộ sưu tập báo chí CMT8, Quốc khánh 02/9” phong phú hơn trình làng trong giới sưu tập và những người cùng sự quan tâm.

Những đồng tiền “vô giá”

Ngay bên cạnh không gian trưng bày các ấn phẩm báo chí CMT8, Quốc khánh 02/9 là một khung gỗ được nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp đặt rất trang trọng. Đó là một phần của BST “Bạc tài chánh” mà anh muốn giới thiệu cho mọi người khi đặt chân đến không gian của Xứ Nam Kỳ.

Để có đầy đủ tiền xu và tiền giấy của “Bạc tài chánh”, anh cất công sưu tầm qua hàng chục năm. Trên khung trưng bày, anh Hiệp có kèm theo bản chú thích để người xem hiểu rõ hơn BST của mình. Ngày 02/9/1945, Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Ngày 31/01/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh ban hành đồng bạc giấy Việt Nam. Mặt trước có in chữ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và hình Chủ tịch Hồ Chí Minh, mặt sau in hình Nông - Công - Binh.

Các loại giấy bạc đều có chữ số Ả Rập, chữ Quốc ngữ, chữ Hán, Lào, Campuchia chỉ mệnh giá, có ký tên Bộ trưởng Bộ Tài chính và Giám đốc Ngân khố Trung ương. Ngoài tên gọi là giấy “Bạc tài chính” Việt Nam, Nhân dân còn gọi là “Giấy bạc Cụ Hồ”.

Giấy bạc Cụ Hồ ra đời cũng là một phần quan trọng của lịch sử Việt Nam, góp phần khẳng định chủ quyền và sự độc lập về chính trị, kinh tế của chính quyền cách mạng. Do vậy, nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp cố gắng sưu tầm một cách đầy đủ nhất các mệnh giá. Anh muốn dùng cách của riêng mình để mang giá trị lịch sử đến với thế hệ hôm nay, đặc biệt là các bạn trẻ.

Nghệ sĩ ưu tú Kim Tuyến chia sẻ: “Kim Tuyến rất thích thú khi được xem bộ sưu tập Bạc tài chánh của anh Hiệp, mình nhìn thấy được sự công phu của anh khi sưu tầm. Kim Tuyến nhận thấy anh Hiệp luôn tràn đầy năng lượng khi nói về bộ sưu tập những đồng tiền đầu tiên của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.”

Là người có bộ sưu tập tiền thế giới lớn nhất Việt Nam được Tổ chức kỷ lục Việt Nam xác nhận, nhưng anh Huỳnh Minh Hiệp cho biết: “Tiền thế giới là sưu tầm cho vui thôi, tiền Việt Nam mới có ý nghĩa. Tôi muốn lưu giữ lại những giai đoạn lịch sử qua các đồng tiền để thế hệ sau có thể nhìn thấy được các loại tiền Việt Nam qua từng thời kỳ.”

Ngoài bộ sưu tập “Bạc tài chánh”, nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp còn có bộ sưu tập trên 200 tờ tiền “Đắp Nền” có đóng dấu của Ủy ban kháng chiến hành chánh Nam Bộ. Những tờ tiền này được xem như phương cách “Việt Nam hóa” giấy bạc Đông Dương, sử dụng từ năm 1948 đến năm 1952.

Ngoài BST báo chí CMT8, Quốc khánh 02/9 và BST “Bạc tài chánh”, trong không gian trưng bày của anh Huỳnh Minh Hiệp, chúng ta dễ dàng bắt gặp rất nhiều món đồ rất đỗi bình dân khác, những đồ vật xuất hiện trong đời sống hằng ngày của người Nam bộ những năm đầu thế kỷ 20, thậm chí là xa xưa hơn, trải dài cho đến hôm nay.

Với nhiều người, có thể đó là những món đồ bình thường nhưng theo anh Huỳnh Minh Hiệp, những món đồ xưa cũ sẽ trở nên có giá trị khi được đặt vào đúng bối cảnh và hiểu đúng về nó. Đây cũng chính là cách anh chọn để góp phần gìn giữ một phần lịch sử của quê hương, đất nước./.

Yến Mai