Mặc dù gặp nhiều khó khăn trong công tác vận động người dân tham gia bảo hiểm y tế, đặc biệt là trong bối cảnh tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế kéo dài, chênh lệch giá- tăng so với trước đó, song, bằng nhiều biện pháp tích cực, các cấp, ngành, địa phương đã không ngừng nỗ lực để nâng tỷ lệ người tham gia bảo hiểm y tế trên toàn tỉnh.

Người dân khám, chữa bệnh BHYT tại Bệnh viện Đa khoa Tây Ninh. Ảnh: Tâm Giang

Thiếu thuốc, vật tư y tế là trở ngại lớn

Thời gian qua, cử tri trên địa bàn tỉnh phản ánh tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế kéo dài. Đây là nguyên nhân khiến họ không muốn tham gia bảo hiểm y tế (BHYT). Hầu hết người tham gia BHYT yêu cầu được sử dụng các dịch vụ y tế, được BHYT chi trả theo chính sách BHYT của Nhà nước, bởi vì đây là yêu cầu chính đáng của người dân.

Để giải quyết các trở ngại này, ông Trương Văn Hùng- Giám đốc Sở Y tế cho biết, mục tiêu của ngành là phấn đấu đáp ứng những yêu cầu chính đáng của nhân dân. Tuy nhiên, từ sau đại dịch Covid- 19 (cuối năm 2023 đến nay), các chính sách quản lý y tế, tài chính, đấu thầu đang trong thời gian thay đổi toàn diện, các văn bản hướng dẫn chưa đồng bộ, có nhiều bất cập dẫn đến ách tắc trong công tác tài chính, đấu thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế (VTYT), đặc biệt là đấu thầu mua thuốc BHYT.

Ông cho biết thêm, cuối năm 2023, các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) công lập hết các hoá chất xét nghiệm, VTYT tiêu hao nên đã chủ động thực hiện công tác mua sắm, đấu thầu tại đơn vị. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan đã dẫn đến công tác đấu thầu kéo dài. “Luật Đấu thầu mới có hiệu lực từ ngày 1.1.2024, nhưng các văn bản hướng dẫn chậm được ban hành nên những tháng đầu năm 2024, các cơ sở KCB nhà nước không mua hoá chất xét nghiệm, VTYT tiêu hao, dù thuốc BHYT cơ bản có đủ nhưng tình trạng thiếu hoá chất xét nghiệm, VTYT tiêu hao làm ảnh hưởng đến chất lượng KCB cho người dân có BHYT”- ông Hùng bày tỏ.

Từ năm 2023 đến nay, Sở Y tế đã hoàn thành công tác đấu thầu tập trung cấp địa phương 4 gói thầu, với 1.217 mặt hàng/1.570 mặt hàng được phê duyệt kế hoạch, đạt tỷ lệ 77,52%, cơ bản bảo đảm nhu cầu thuốc BHYT phục vụ công tác KCB cho người dân. Tuy nhiên, vẫn còn hơn 20% các mặt hàng thuốc không chọn được nhà thầu.

Việc này đã làm cho chất lượng dịch vụ KCB không đạt yêu cầu, số lượng bệnh nhân KCB giảm. Từ đó, doanh thu của các đơn vị KCB giảm. Trong khi các chi phí chi trả cho lương, điện, nước… tăng cao làm cho các đơn vị KCB nhà nước mất cân đối thu - chi trong thời gian dài; nhiều công ty khi trúng thầu thuốc vẫn không cung cấp theo thoả thuận khung đã ký.

Giải thích về tình hình khám, chữa bệnh BHYT giảm đáng kể thời gian qua, đặc biệt tại tuyến xã, Giám đốc Sở Y tế cho biết thêm, nếu so với năm 2018, tổng số lượt khám, chữa bệnh BHYT tại các cơ sở y tế đạt 2,290 triệu lượt, thì năm 2023 chỉ còn 1,426 triệu lượt, giảm 38,8% so với năm 2018. Cùng với đó, chất lượng công tác KCB giữa cấp bệnh viện và các trung tâm y tế tuyến huyện chưa đồng đều. Đó là chưa kể đến nguồn nhân lực y tế thiếu hụt trầm trọng, làm giảm chất lượng KCB y tế trong hệ thống công lập.

Người dân khám, chữa bệnh BHYT tại Trung tâm Y tế huyện Tân Biên. Ảnh: Tâm Giang

Huyện Dương Minh Châu: Tăng cường tuyên truyền, vận động

Bà Trần Thị Thu Hiền- Phó Chủ tịch UBND huyện Dương Minh Châu cho biết, công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT trên địa bàn huyện luôn được quan tâm chú trọng. Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT huyện luôn nêu cao, phát huy vai trò của từng thành viên, phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai thực hiện các kế hoạch có liên quan đến chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn; đồng thời phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong tổ chức thực hiện tốt các chính sách.

Công tác tuyên truyền, vận động được thực hiện thường xuyên, sâu rộng với nội dung, hình thức đa dạng, phong phú (qua pa-nô, áp-phích, sinh hoạt chi tổ hội, đài truyền thanh, mạng xã hội Zalo, Facebook)... Đội ngũ nhân viên, đại lý thu ở các xã, thị trấn tích cực, tâm huyết trong công tác, thường xuyên rà soát danh sách người tham gia có thẻ BHYT sắp hết hạn để vận động tái tục kịp thời, không bị gián đoạn.

“Số liệu người dân tham gia BHYT, BHXH tự nguyện đều được theo dõi sát sao từng tháng (tăng hay giảm, đạt hay chưa đạt so với chỉ tiêu tháng, chỉ tiêu năm được giao). Đây cũng là cơ sở để các địa phương đánh giá hiệu quả triển khai các giải pháp thực hiện. Nhìn chung, qua theo dõi tại các xã, thị trấn, tỷ lệ người dân tham gia BHYT tháng sau luôn cao hơn so tháng trước”- bà Hiền bày tỏ.

Bà Hiền cho biết thêm, từ ngày 1.7.2024, mức lương cơ sở tăng từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng, mức phí thẻ BHYT cũng tăng từ 972.000 đồng lên 1.263.000 đồng đối với người thứ nhất, điều này đã gây khó khăn cho địa phương trong công tác vận động người dân tham gia BHYT. “Cử tri có nhiều thắc mắc, phản ánh khi có sự chênh lệch tăng của phí thẻ BHYT.

Tuy nhiên, qua tuyên truyền, giải thích rõ hơn về chính sách BHYT, về quyền lợi khi  tham gia BHYT, mức đóng tăng đồng thời mức hưởng cũng tăng, người dân cũng cố gắng tham gia”- Phó Chủ tịch UBND huyện Dương Minh Châu chia sẻ.

Đến nay, huyện có nhiều mô hình gắn với các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở về hỗ trợ mua thẻ BHYT trả góp, vận động mua thẻ thời hạn 3 tháng, 6 tháng, năm... tuỳ vào điều kiện kinh tế của mỗi hộ gia đình; kết nối các doanh nghiệp, nhà hảo tâm cùng đồng hành, hỗ trợ tặng thẻ BHYT cho các trường hợp khó khăn. Dự kiến trong cuối tháng 8, UBND huyện phối hợp Công ty cổ phần năng lượng Dầu Tiếng Tây Ninh tặng thẻ BHYT cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn với kinh phí 50 triệu đồng do Công ty hỗ trợ.

Bảo hiểm xã hội Tây Ninh trao tặng thẻ BHYT cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại xã Tân Hoà (huyện Tân Châu) từ nguồn xã hội hoá. (Ảnh: Tâm Giang)

Phủ BHYT 100% trong trường học

Thống kê của BHXH tỉnh, tính đến 31.7.2024, tỷ lệ bao phủ BHYT toàn tỉnh đạt 91,2%. Để đạt mục tiêu 92,3% (1.017.054 người) đến hết năm 2024, đòi hỏi các cấp, ngành, địa phương và cả hệ thống chính trị có sự vào cuộc quyết liệt. Theo đó, trong năm học 2024-2025, Sở Giáo dục và Đào tạo đặt mục tiêu 100% học sinh, sinh viên trong toàn hệ thống giáo dục tham gia BHYT. Để đạt được mục tiêu này, bên cạnh công tác tuyên truyền, phối hợp, ngành tăng cường vận động các nguồn lực xã hội để hỗ trợ thẻ BHYT cho các học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn sau khi đã rà soát.

Huyện Dương Minh Châu đề ra phương án tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp trong việc triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT từ huyện đến cơ sở, bám sát các kế hoạch đã ban hành, tập trung các giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn năm 2024. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các xã, thị trấn trong việc thực hiện chỉ tiêu của năm 2024 gắn với các xã xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao; có kế hoạch phát động thi đua giai đoạn nước rút cuối năm; quan tâm động viên, biểu dương, khen thưởng đối với những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác tuyên truyền vận động về BHYT.

“Huyện đặc biệt chú trọng đối tượng tham gia BHYT là học sinh. Năm học 2024-2025, phủ 100% tỷ lệ tham gia BHYT trong các trường học trên địa bàn. Song song đó, huyện mở rộng mạng lưới nhân viên, đại lý thu về BHYT, tiếp tục đổi mới phương thức tuyên truyền bằng nhiều hình thức, nội dung sáng tạo, thuyết phục, dễ hiểu về những lợi ích thực tế của việc tham gia BHYT”- bà Trần Thị Thu Hiền cho biết.

Đối với ngành Y tế, theo ông Trương Văn Hùng, nhận diện rõ những khó khăn, vướng mắc, Sở Y tế đã có kế hoạch cụ thể, thường xuyên báo cáo UBND tỉnh hỗ trợ ngành từng bước khắc phục những vướng mắc trên nhằm bảo đảm quyền lợi cho người dân tham gia BHYT. “Nếu không cải thiện công tác khám, chữa bệnh, không bảo đảm đủ thuốc BHYT, trang thiết bị, vật tư y tế trong thời gian tới thì sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi người dân có thẻ BHYT”- ông Hùng nói.

Bảo hiểm xã hội tỉnh triển khai nhiều giải pháp ngay từ đầu năm 2024 để hoàn thành chỉ tiêu giao. Song song với công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT, BHXH tự nguyện, BHXH tỉnh tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế và các cơ sở KCB tháo gỡ, giải quyết kịp thời các vướng mắc, khó khăn trong giám định, thanh quyết toán chi phí KCB BHYT, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT; đồng thời tiếp tục phối hợp thực hiện công tác đấu thầu thuốc tập trung theo quy định; cung ứng kịp thời, đầy đủ thuốc, VTYT để điều trị cho người bệnh BHYT,  bảo đảm thực hiện đúng trách nhiệm của cơ sở KCB; thực hiện nghiêm công tác giám định chi phí KCB BHYT các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định.

Tâm Giang