Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng nhấn mạnh, việc sơ kết giữa kỳ Đề án “Tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng và phát triển ngành Halal Việt Nam đến năm 2030” không chỉ là hoạt động định kỳ mà còn là diễn đàn thực chất để các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp cùng trao đổi, đánh giá kết quả, nhận diện khó khăn và đề xuất giải pháp phát triển ngành Halal Việt Nam trong giai đoạn tới.

Theo Thứ trưởng, sau hơn 2 năm triển khai, Đề án đạt được nhiều kết quả tích cực: nhận thức về tiềm năng của thị trường Halal được nâng cao, hợp tác quốc tế được mở rộng, hành lang pháp lý và cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành được hình thành, đồng thời sự tham gia của các địa phương và doanh nghiệp ngày càng rõ nét, góp phần hình thành bước đầu hệ sinh thái Halal tại Việt Nam.

Bên cạnh những kết quả bước đầu, Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm để khai thác hiệu quả tiềm năng thị trường Halal toàn cầu, đặc biệt là trong mở rộng xuất khẩu, nâng cao năng lực chứng nhận, tiêu chuẩn hóa sản phẩm và phát triển du lịch Halal.

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng khẳng định, hội nghị sơ kết lần này là dịp để nhìn nhận toàn diện quá trình triển khai đề án, đồng thời là cơ hội để các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp đưa ra những khuyến nghị, giải pháp thiết thực, nhằm phát triển ngành Halal Việt Nam đúng với tiềm năng và kỳ vọng của Chính phủ.

Theo Bộ Ngoại giao, thị trường Halal toàn cầu hiện có quy mô hơn 8.000 tỉ USD và dự kiến đạt 12.000 tỉ USD trong 5 năm tới, trở thành một trong những ngành kinh tế tiêu dùng phát triển nhanh nhất thế giới.

Trong cơ cấu ngành, thực phẩm Halal là phân khúc lớn nhất và năng động nhất, chiếm khoảng 65% tổng kim ngạch thương mại Halal, bao gồm nông sản, thực phẩm chế biến, đồ uống, gia vị và hàng tiêu dùng thiết yếu. Năm 2023, lĩnh vực này tạo ra 2.300 tỉ USD doanh thu và dự kiến đạt 5.300 tỉ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm (CAGR) khoảng 10,5%.

Hiện nay, có hơn 2 tỷ người Hồi giáo sinh sống tại 112 quốc gia và vùng lãnh thổ, chiếm khoảng 25% dân số thế giới. Khu vực châu Á - Thái Bình Dương là trung tâm tiêu thụ lớn nhất, chiếm hơn 63% tổng sản phẩm Halal toàn cầu, trong đó ASEAN giữ vai trò quan trọng. Với vị trí địa chiến lược, Việt Nam được đánh giá là cửa ngõ tiềm năng kết nối thị trường Halal khu vực với thế giới.

Riêng tại Tây Ninh, địa phương có thế mạnh về sản xuất và chế biến nông nghiệp, hiện có hơn 90 doanh nghiệp được cấp chứng nhận Halal, xuất khẩu sang Trung Đông, Singapore, UAE,… với kim ngạch khoảng 200 triệu USD mỗi năm. Các mặt hàng chủ lực gồm hạt điều, trái cây chế biến, gạo, thủy sản, thực phẩm đông lạnh và gia vị, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu và mở rộng thị trường của tỉnh.

Trong khuôn khổ hội nghị, các đại biểu chia sẻ nhiều tham luận quan trọng như: xây dựng và hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, chứng nhận Halal thống nhất; nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong phát triển ngành Halal; thúc đẩy thương mại hàng hóa và dịch vụ Halal, đặc biệt ở các lĩnh vực có thế mạnh như nông sản, thực phẩm chế biến và du lịch thân thiện với người Hồi giáo.

Các ý kiến cũng tập trung vào việc mở rộng thị trường xuất khẩu sang Trung Đông, Nam Á và châu Phi, đồng thời nhấn mạnh vai trò của chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong quản lý chuỗi giá trị Halal, giúp doanh nghiệp Việt Nam tăng khả năng kết nối và quảng bá sản phẩm trên thị trường toàn cầu.

Bên cạnh đó, đại biểu các địa phương cho rằng cần tăng cường liên kết vùng, hình thành các chuỗi sản xuất Halal khép kín gắn với vùng nguyên liệu sạch, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm tiêu chuẩn về an toàn và môi trường.

Hội nghị thống nhất đề xuất hoàn thiện cơ chế chính sách, hỗ trợ đầu tư và đào tạo nhân lực chuyên sâu cho lĩnh vực Halal, qua đó tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có các doanh nghiệp Tây Ninh, mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng và giá trị xuất khẩu hàng hóa Halal./.

Thu Nhất - Xuân Thắng