Lực lượng Hải quan làm nhiệm vụ tại KCN Trảng Bàng.

Số thu tăng cao

Căn cứ Quyết định số 2231/QĐ-BTC ngày 23/11/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc giao dự toán thu, chi ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2019, Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh được giao dự toán thu NSNN năm 2019 là 624 tỷ đồng. Trong đó thuế xuất khẩu là 9,5 tỷ đồng; thuế nhập khẩu 74,5 tỷ đồng; thuế bảo vệ môi trường 25 tỷ đồng và thuế giá trị gia tăng 515 tỷ đồng.

Căn cứ Quyết định số 2979/QĐ-UBND ngày 10/12/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh về việc giao dự toán thu, chi NSNN năm 2019 trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh được giao dự toán thu NSNN năm 2019 là 650 tỷ đồng.

Căn cứ Chỉ thị số 723/CT-TCHQ ngày  30/01/2019 của Tổng cục Hải quan về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, chống thất thu trong triển khai thực hiện nhiệm vụ thu NSNN năm 2019, Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh được giao chỉ tiêu phấn đấu thu NSNN năm 2019 là 730 tỷ đồng. Ngày 24/4/2019, Tổng cục Hải quan có Công văn số 2401/TCHQ-TXNK điều chỉnh chỉ tiêu phấn đấu thu NSNN năm 2019 của Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh là 1.050 tỷ đồng (tăng 320 tỷ đồng, tương đương tăng 43,83% so với chỉ tiêu phấn đấu giao đầu năm 2019).

Tình hình nợ đọng thuế đến ngày 30/6/2019 có giảm so với đầu năm 2019 do các chi cục và Cục phối hợp thực hiện có hiệu quả các biện pháp thu hồi nợ đọng thuế.

Trong 6 tháng đầu năm 2019, đơn vị thu ngân sách đạt 1.044,39 tỷ đồng (số liệu chưa đối chiếu KBNN) tương đương kim ngạch XNK chịu thuế là 333,55 triệu USD. So với 6 tháng đầu năm 2018, kim ngạch XNK chịu thuế tăng 221,25%, số thu thuế tăng 331,83%.

Về nguồn tạo ra số thu tăng đột biến là nguồn thu từ các dự án điện năng lượng mặt trời (9 dự án đăng ký danh mục miễn thuế và 1 dự án nhập khẩu theo loại hình nhập khẩu kinh doanh đầu tư). Số thu thuế từ các dự án điện năng lượng mặt trời đến 30/6/2019 là  739,21 tỷ đồng, chiếm 70,78% so với tổng thu NSNN trong 6 tháng đầu năm 2019 (1.044,39 tỷ đồng).

Tuy nhiên, tỷ lệ thu NSNN 6 tháng cuối năm ước sẽ giảm mạnh so với thu NSNN 6 tháng đầu năm (giảm 69,17%) do nguồn tăng thu từ các dự án điện năng lượng mặt trời kết thúc nhập khẩu và đi vào hoạt động để được hưởng ưu đãi theo Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg ngày 11/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện năng lượng mặt trời tại Việt Nam.

Ước thu NSNN trong năm 2019 đạt khoảng 1.366,35 tỷ đồng. So với dự toán thu NSNN của Bộ Tài chính, vượt 742,35 tỷ đồng, đạt 218,96%. Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh vượt chỉ tiêu phấn đấu 1.050 tỷ đồng của Tổng cục Hải quan giao (vượt 316,35 tỷ đồng, đạt 130,13% chỉ tiêu phấn đấu).

Năm 2020: nhiều khó khăn

Qua đánh giá tình hình thực tế trong 6 tháng đầu năm và dự kiến tình hình cả năm 2019; căn cứ tình hình sản xuất kinh doanh, hoạt động XNK và hoạt động thu hút đầu tư trên địa bàn… Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh nhận thấy năm 2020 sẽ có nhiều khó khăn trong công tác thu NSNN do tình hình thực tế và đặc thù riêng của địa bàn quản lý. Các yếu tố tác động đến thu NSNN của đơn vị gồm:

Số thu NSNN hàng năm của đơn vị chủ yếu thu từ việc nhập khẩu máy móc thiết bị tạo tài sản cố định của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Tính đến thời điểm hiện tại các doanh nghiệp FDI hoạt động theo loại hình công nghiệp (đa số có tổng vốn đầu tư nhỏ) được cấp phép trong năm 2018 đã hoàn thành việc xây dựng dần đi vào hoạt động ổn định. Đối với năm 2019, tính đến 30/6/2019 cơ quan cấp phép đã cấp 26 giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Trong đó, doanh nghiệp chế xuất là 11 chiếm 42,31% tổng giấy chứng nhận đầu tư cấp mới. Tổng vốn đầu tư của 11 doanh nghiệp chế xuất là 475,65 triệu USD, chiếm 88,18% tổng vốn đầu tư cấp mới là 539,4 triệu USD (15 dự án cấp theo loại hình doanh nghiệp công nghiệp là 63,7 triệu USD).

Với xu hướng thành lập doanh nghiệp theo loại hình chế xuất trên địa bàn ngày càng tăng, tính từ tháng 04/2019 đến 30/6/2019, có 12 doanh nghiệp cấp mới (tổng vốn đầu tư là 417,1 triệu USD), trong đó 7 doanh nghiệp cấp mới theo loại hình chế xuất, chiếm 58,33% (tổng vốn đầu tư là 402,35 triệu USD, chiếm 96,46%). So với 3 tháng đầu năm 2019, có 14 doanh nghiệp cấp mới (tổng vốn đầu tư 122,3 triệu USD), trong đó có 4 doanh nghiệp chế xuất, chiếm 28,53% (tổng vốn đầu tư của các doanh nghiệp chế xuất là 52,5 triệu USD, chiếm 42,93%).

Theo như phân tích, các dự án đăng ký thành lập mới, có tổng đầu tư lớn thì hầu hết có xu hướng thành lập doanh nghiệp theo loại hình chế xuất (chiếm 175% của quý II/2019 so với quý I/2019), tổng vốn đầu tư của doanh nghiệp chế xuất là 475,65 triệu USD, chiếm 88,18% tổng vốn đầu tư cấp mới trong năm 2019, và vốn đầu tư của doanh nghiệp chế xuất quý II/2019 tăng 341,05% so với quý I/2019. Với xu hướng cấp mới theo loại hình doanh nghiệp chế xuất như hiện nay thì tình hình thu thuế qua dự án đầu tư nhập khẩu máy móc thiết bị để tạo tài sản cố định và để thay thế thời gian tới sẽ giảm mạnh.

Đối với nguồn thu từ dự án điện năng lượng mặt trời, hầu hết các dự án đã kết thúc việc nhập khẩu trước ngày 30/6/2019 nên số thu thuế từ nguồn này sẽ không còn nữa.

Do tác động của cơ chế chính sách cũng ảnh hưởng đến giảm thu đối với mặt hàng phế liệu thu được trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp chế xuất bán vào nội địa với thuế suất nhập khẩu ưu đãi đặc biệt là 0% (có C/O mẫu D) thay vì là 10%; thuế xuất khẩu đối với mặt hàng xi măng theo Nghị định 125/2018/NĐ-CP thì không còn thuộc đối tượng kê khai xác định tỷ lệ 51% tài nguyên khoáng sản để nộp thuế xuất khẩu theo quy định…

Về kim ngạch chịu thuế theo phân tích, đánh giá thì kim ngạch chịu thuế (bao gồm cả xuất khẩu và nhập khẩu) của năm 2020 sẽ giảm mạnh, chỉ đạt khoảng 61% so với ước cả năm 2019.  Vì vậy, ước thu thuế xuất nhập khẩu theo đánh giá thì tình hình thu thuế XNK năm 2020 chỉ đạt khoảng 43,92% so với ước thực hiện cả năm 2019.

Trên cơ sở căn cứ hướng dẫn xây dựng dự toán NSNN; từ phân tích đánh giá tình hình, các yếu tố tác động đến thu NSNN và đánh giá khả năng thu NSNN thực tế trên địa bàn, Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh ước xây dựng dự toán thu NSNN năm 2020 là khoảng 600 tỷ đồng, giảm 3,85% so với dự toán thu NSNN năm 2019 được giao là 624 tỷ đồng (số thu thường xuyên năm 2019).

Cục Hải quan Tây Ninh