Vú sữa hoàng kim vừa được hái trong vườn.

Gần một năm nay, một số chợ lớn trên địa bàn thị xã Hoà Thành và thành phố Tây Ninh bày bán loại trái cây có màu vàng tươi tắn óng ánh, no tròn đẹp mắt. Đó chính là vú sữa hoàng kim, một giống cây ăn trái mới nhập từ Đài Loan có nguồn gốc từ Mỹ, được vài nông dân Tây Ninh trồng thử nghiệm.

Vợ chồng anh Nguyễn Văn Thới - Lê Hoàng Diễm ở ấp Vịnh, xã An Cơ, huyện Châu Thành đã trồng thử nghiệm loại trái cây này. Trong năm đầu tiên thu hoạch, vườn vú sữa hoàng kim mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh chị.

Với đam mê tìm tòi những giống cây lạ, đầu năm 2021, anh Thới mua 5 công đất ruộng bị bỏ hoang nhiều năm, đầy cỏ dại để biến thành vườn trồng vú sữa hoàng kim. Sau khi cải tạo đất (cày ải toàn bộ đất ruộng, vun cỏ và đắp mô đất làm luống, móc mương…), anh Thới mua 300 cây vú sữa hoàng kim (cây cao khoảng 50cm) ở huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre với giá 120.000 đồng/cây về trồng.

Vợ chồng anh trồng cây con trên những luống đất cao khoảng 30cm (tạo thành mương giữ nước giữa các hàng do vú sữa hoàng kim ưa nước) với khoảng cách hàng cách hàng, cây cách cây đều 4m. Anh Thới cho biết, anh chỉ bón ít phân bò, phân hữu cơ, trùn quế,… Cây phát triển mạnh, ít hao hụt (chỉ chết 6/300 cây), ít cỏ (làm cỏ 4 lần/năm). Do vú sữa hoàng kim ít sâu bệnh nên anh chỉ phun thuốc 2 lần/năm để trừ nhện, rệp sáp và kiến lửa.

Cây trồng được 18 tháng cho đợt trái đầu tiên với khoảng 40-50 trái/cây, thậm chí có cây cho đến 200 trái. Gia đình anh phải lặt bỏ bớt, chỉ chừa lại khoảng 20-30 trái/cây. Trái có màu xanh nhạt lúc non, chuyển dần sang màu vàng và ngày càng sậm hơn, láng mịn, đầy đặn là đã chín. Trái vú sữa đạt kích cỡ khoảng 3cm thì bao trái bằng giấy xốp và màng bọc. Thành quả đến thu hoạch khoảng 40 ngày; quả nhẹ nhất khoảng 150g, nặng nhất đến 700g.

Mùa đầu tiên cây chưa phát triển tối đa, nhiều trái nhất cũng chỉ thu hoạch sản lượng khoảng 12-15kg trái/cây. Trái vú sữa hoàng kim tròn hoặc thon, có núm nhô lên ở một đầu trái, đặc biệt ít hạt (chỉ có 1 hạt, đôi khi 2 hạt), vị thơm, ngọt dịu và không có mủ như vú sữa truyền thống.

Chanh không hạt trái chùm trồng xen trong vườn vú sữa.

Anh Thới chia sẻ: “Vú sữa hoàng kim dễ trồng lại cho trái quanh năm với sản lượng lớn. Trong năm 2022, gia đình tôi thu hoạch được 4 vụ, trong đó có 1 vụ ngay dịp tết. Đây cũng là vụ vú sữa cho trái nhiều nhất và được tiêu thụ mạnh nhất, có giá cao nhất, được săn mua để trưng bày trên mâm ngũ quả bởi màu sắc tươi đẹp và tên gọi mang ý nghĩa tốt lành, mong một mùa xuân mới “hoàng kim”.

Nếu bình thường vú sữa hoàng kim chỉ có giá khoảng 60.000-70.000 đồng/kg thì đến tết có thể lên đến 80.000 hoặc 100.000 đồng/kg. Thu hoạch xong gia đình chỉ cần dọn vườn (bón phân, tỉa cành, làm cỏ) là có thể đón chờ đợt thu hoạch mới trong vòng 3 tháng vì cây sẽ ra hoa ngay. Hiện nay, lượng vú sữa hoàng kim ở Tây Ninh rất ít do không có người trồng nên gia đình chỉ cần bán qua mạng và bỏ mối cho các sạp trái cây ở các chợ lớn. Vì thế, gia đình có thu nhập khá ổn định từ vườn vú sữa này”.

Để tận dụng hiệu quả kinh tế đất vườn, anh chị trồng xen 150 cây chanh không hạt trái chùm cùng lúc với trồng vú sữa vào khoảng trống của các hàng. Sau 15 tháng, chanh đã cho thu hoạch. Trong năm đầu tiên, anh chị bán được hàng tấn chanh với giá từ 10.000-15.000 đồng/kg (mỗi cây cho thu hoạch khoảng 5-7kg trái). “Sản lượng vú sữa và chanh sẽ tăng gấp đôi vào mùa thứ hai”- anh Thới cho biết thêm.

Với ý tưởng biến vườn cây thành quán cà phê sân vườn hoặc điểm du lịch nông thôn, ngay từ khi bắt đầu lập vườn, anh Thới đã thiết kế một ngôi nhà nhỏ có gác để ngắm phong cảnh, uống trà với đầy đủ tiện nghi và nhà bếp. Quanh nhà anh Thới còn trồng nhiều loại hoa kiểng, cây trái độc lạ như nho thân gỗ, na dứa Đài Loan, nhãn tím, chôm chôm Tấn Cường, ổi Ruby ruột đỏ; mai vàng, sim tím, hoa hồng, sao nhái, hoàng hậu, hoa trang… cùng các loại rau rừng như trâm ổi, sơn de, bứa, lá cách, chùm mồi, lộc vừng… đều đã cho trái và lá non, tạo thành khung cảnh đẹp cho vườn vú sữa hoàng kim của mình. Ngay cả con mương cạnh hàng rào vườn vú sữa anh cũng trồng một hàng cà na 15 cây cho hoa và trái quanh năm.

Vườn vú sữa hoàng kim của anh Thới - chị Diễm ở xã An Cơ là mô hình kinh tế mang lại hiệu quả, với kết quả mà gia đình thu hoạch được ở mùa trồng đầu tiên hứa hẹn một tương lai tươi sáng.

Hải Âu