Tên lửa Tomahawk được phóng từ tàu khu trục USS Barry (DDG 52) của Mỹ. Ảnh: Getty

Đêm 19.3, tàu chiến và tàu ngầm của Mỹ, Anh đã tiến hành đợt tấn công đầu tiên của chiến dịch Odyssey Dawn nhằm áp đặt vùng cấm bay tại Libya, ngăn chặn quân đội chính phủ Tổng thống Muammar Gaddafi tiêu diệt lực lượng nổi dậy.

Cuộc không kích được tiến hành chỉ vài giờ sau khi máy bay Pháp bắn vào lực lượng quân đội ủng hộ chính phủ đang tấn công thành phố Benghazi, phá huỷ nhiều xe quân sự.

Một quan chức Lầu Năm góc cho biết, vài tên lửa được bắn từ 1 tàu ngầm của Anh và 112 tên lửa Tomahawk được phóng từ tàu khu trục USS Barry (DDG 52) của Mỹ nhằm vào các mục tiêu phòng không ở thủ đô Tripoli và Misrata của Libya. Các tên lửa này đã bắn trúng hơn 20 mục tiêu phòng không dọc bờ biển Địa Trung Hải. Vị quan chức này nhận định, hệ thống phòng không của Libya gần như bị tê liệt.

Trong khi đó, Thủ tướng Anh David Cameron cũng xác nhận, máy bay Anh đã bay vào vùng trời Libya. Ông cho rằng, cuộc tấn công này là “cần thiết và hợp pháp”.

Nga, Venezuela và Liên minh châu Phi đều lên tiếng phản đối đợt tấn công trên. Trung Quốc hy vọng chiến dịch quân sự của Mỹ, Pháp và Anh sẽ không gây thiệt hại nhiều về dân thường.

Lãnh đạo Libya Gaddafi thề sẽ trả đũa hành động quân sự này và tuyên bố sẽ mở kho vũ khí phát cho những người ủng hộ Libya. Ông kêu gọi dân chúng cùng đứng lên chống lại “quân xâm lược”.

Máy bay chiến đấu F18 Hornet của Canada cất cánh từ căn cứ Trapani Birgi, đảo Sicily (Italy) tấn công Libya. Ảnh: Getty

Theo Đài truyền hình Libya, có ít nhất 48 người thiệt mạng và 150 người khác bị thương trong đợt không kích của châu Âu. Trong bản tin đưa ra sau cuộc không kích, đài truyền hình nhà nước Libya viết rằng “cuộc thập tự chinh của kẻ thù” đã oanh tạc các khu dân cư của Tripoli, cũng như xe chở nhiên liệu dự trữ cung cấp cho thành phố phía tây Misrata.  Bên cạnh đó, Đài truyền hình Libya cũng đã đưa hình ảnh “những nạn nhân của chủ nghĩa thực dân” – 10 thi thể được quấn trong lớp vải trắng – xanh, một vài người bị thương, trong đó có cả trẻ em tại một bệnh viện ở Tripoli.

Kênh truyền hình Al-Jazeera trích lời người dân Tripoli cho biết, họ nghe tiếng nổ lớn gần quận Tajoura. Hàng ngàn người ủng hộ Tổng thống Gaddafi lập “lá chắn sống” quanh cung điện Bab al-Azizia ở thủ đô – nơi đã từng bị máy bay Mỹ không kích vào năm 1986. Sáng 20.3, tiếng súng phòng không lại rộ lên khắp thủ đô. Căn cứ không quân của Libya ở Misrata cũng đã bị oanh tạc.

Hàng ngàn người ủng hộ Tổng thống Gaddafi lập “lá chắn sống” quanh cung điện Bab al-Azizia ở thủ đô Tripoli. Ảnh: Getty

Thông tín viên Reuters tại Benghazi – thành trì của quân nổi dậy cũng thông báo có một tiếng nổ lớn và tiếng súng phòng không vang lên nhưng không rõ của bên nào, chính phủ hay nổi dậy.   

Màn mở đầu của chiến dịch Odyssey Dawn có sự tham gia của 22 tàu chiến, tàu ngầm của liên quân Mỹ, Anh, Pháp, Canada và Italy. Dư luận nghi ngờ, sau những cuộc không kích sẽ là một hành động can thiệp trực tiếp vào Libya dù Mỹ luôn khẳng định họ sẽ không đưa quân vào quốc gia Bắc Phi này. Nếu Mỹ và phương Tây đưa quân tham chiến, điều đó cũng đồng nghĩa đất nước này sẽ rơi vào một cuộc nội chiến kéo dài tương tự như Iraq và Afghanistan.

Biểu tình phản chiến Los Angeles, California (Mỹ) ngày 19.3. Ảnh: Getty

Thủ tướng Canada Stephen Harper cho biết, liên quân hy vọng những cuộc không kích sẽ giúp lực lượng nổi dậy trong nước đảo ngược tình thế để lật đổ chính quyền của ông Gaddafi. Nhưng một câu hỏi khác đặt ra là: Mỹ và phương Tây sẽ làm gì nếu như ông Gaddafi vẫn đứng vững, Libya sẽ bị chia làm hai miền Đông – Tây. Đó lại là điều Mỹ và phương Tây chưa trả lời được khi mà họ vẫn chưa có giải pháp nào chuẩn bị đối mặt với hậu quả của cuộc chiến: sa mạc của Libya sẽ mở cửa, cho phép hàng ngàn tay súng bộ tộc trung thành với ông Gaddafi, chưa kể các tổ chức Hồi giáo khủng bố châu Phi, tràn sang châu Âu để thực hiện một cuộc thánh chiến bằng những vụ đánh bom tự sát.    

THUÝ TRINH

(Theo BBC/Reuters/ Al-Jazeera)