Hôm 22.3, người phát ngôn Bộ chỉ huy quân đội Mỹ khu vực châu Phi, Kenneth Fidler thừa nhận, một chiếc máy bay tiêm kích tấn công F-15 Strike Eagle đã bị tai nạn, rơi gần thành phố Benghazi.

Tuy nhiên, Fidler kiên quyết bác bỏ thông tin cho rằng, chiếc máy bay bị phòng không Libya bắn rơi mà khẳng định đây chỉ là một tai nạn do động cơ hỏng hóc. Hai viên phi công đã kịp bung dù. Liên quân đã cứu được 1 phi công, hiện đang tìm kiếm phi công thứ hai.

Đêm 21, rạng ngày 22.3, máy bay liên quân tiếp tục tấn công các mục tiêu quân sự của quân đội Libya ở thủ đô Tripoli, lưới lửa phòng không đan khắp bầu trời nhưng hầu như vô vọng trước sức mạnh không quân các cường quốc như Mỹ, Anh, Pháp.

Xác chiếc máy bay F-15 Strike Eagle của Mỹ bị rơi ở Libya. Ảnh: Telegraph.

Tàu ngầm và tàu chiến Mỹ đã bắn 20 tên lửa hành trình Tomahawk vào Libya. Phóng viên kênh truyền hình Ả-rập Al Jazeera Anita McNaught cho biết, liên quân đã gây thiệt hại nặng hai căn cứ hải quân Libya ở vùng ngoại ô, dọc theo bờ biển, trong đó có căn cứ quan trọng Abu Sitr. Ngoài ra, máy bay liên quân cũng đã oanh tạc dữ dội sân bay dân sự ở Sirte. Bên cạnh đó, liên quân cũng tiến hành các đợt không kích nhằm vào hệ thống radar ở hai căn cứ không quân của Libya ở thành phố Benghazi.

Người phát ngôn chính phủ Libya Mussa Ibrahim tuyên bố, những cuộc không kích dữ dội của liên quân đã tàn sát dân thường ở khu vực 2 hải cảng, sân bay Sirte và thành phố Sebha – thành trì bộ tộc của Tổng thống Muammar Gaddafi. Trước đó, ông Mussa cũng đã tố cáo liên quân có ý định “ám sát” ông Gaddafi khi bắn tên lửa hành trình, đánh sập một toà nhà trong khu dinh thự Tổng thống (có tin cho biết, con trai ông Gaddafi - Khamis Gaddafi, chỉ huy lữ đoàn 32 đã thiệt mạng trong vụ tấn công này) và cho đây là một “hành động man rợ”.

Bất chấp các cuộc không kích, quân đội chính phủ vẫn tiếp tục các cuộc tấn công và nắm quyền kiểm soát thành phố Misrata – phía đông thủ đô Tripoli. Không quân Libya cũng đã tiến hành các cuộc không kích thành phố Zintan, vùng núi Nafusa. Dù được liên quân hỗ trợ từ trên không, nhưng quân nổi dậy vẫn không thể tái chiếm thành phố Ajdabiya, buộc phải rút lui trước những đợt pháo kích dữ dội, bỏ lại nhiều xác chết.

Chiến dịch “Bình minh Odyssey” của liên quân nhằm duy trì vùng cấm bay ở Libya bắt đầu có dấu hiệu không suôn sẻ khi Mỹ từ chối vai trò chỉ huy vì lo ngại sẽ sa lầy như Iraq và Afghanistan. Đặc biệt là khi dư luận cộng đồng quốc tế phản ứng, chỉ trích những cuộc không kích bừa bãi của liên quân. Tướng Carter Ham – chỉ huy quân Mỹ tham gia liên quân cho biết, Washington loại trừ khả năng đưa quân vào Libya để lật đổ ông Gaddafi, thay vào đó Washington hy vọng tình hình bất ổn tại nước này sẽ làm chính quyền của ông Gaddafi tự sụp đổ. Theo lời tướng Carter Ham, đó cũng chỉ là hy vọng vì theo ông, Tổng thống Gaddafi rất khó bị hạ bệ.

Mỹ từ chối vai trò chỉ huy chiến dịch, Anh, Pháp cũng ngập ngừng. Thủ tướng Anh David Cameron bày tỏ ý định chuyển giao quyền chỉ huy cho khối quân sự NATO, nhưng Pháp cho rằng các quốc gia Ả-rập phản đối việc trao quyền cho liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu.

Dù đã nhóm họp ở Brussels hai lần từ ngày 21 và 22.3, các thành viên NATO vẫn không đạt được thống nhất trong việc ai là người lãnh ấn “soái”.

Đ. Hoàng Thái

(Theo Reuters/CNN)