Một góc đền Bayon ở Ăngkor Thom

Trong 4 ngày có mặt trên đất nước Campuchia, đoàn Báo Tây Ninh chúng tôi chỉ được một ngày thăm kỳ quan Ăngkor thuộc tỉnh Siêm Riệp theo lịch trình của Công ty CP Lữ hành Tây Ninh (đơn vị đưa đoàn tham quan Vương quốc Campuchia). Thực ra, đoàn chúng tôi còn có thêm hai đêm ngủ tại Siêm Riệp nhưng ban đêm chỉ dạo chơi loanh quanh chợ chứ không đi được nhiều. Dù chỉ có một ngày tham quan thôi chúng tôi đã có ấn tượng hết sức sâu sắc với tỉnh lỵ vùng Đông Bắc Vương quốc Campuchia này.

Chúng tôi làm xong thủ tục ở cửa khẩu Xa Mát lúc gần 9 giờ sáng rồi đến tỉnh Kongpong Chàm theo quốc lộ 7 của Vương quốc Campuchia. Bữa cơm trưa tại một nhà hàng ở Kongpong Chàm có món mắm bo-hóc xay trộn trứng chiên rất ấn tượng. Lúc đầu ai cũng thấy ngại, chỉ thử chút cho biết nhưng khi đã ăn thì lại muốn ăn thêm, dĩa trứng chiên mắm bo-hóc hết sạch lúc nào không hay. 11 giờ trưa, đoàn tiếp tục lên đường đi Siêm Riệp. Hơn 20 năm trước đây, tôi có dịp đến tỉnh Kongpong Thơm, lúc đó đoạn từ Kongpong Chàm đến Kongpong Thơm chỉ là đường phún, rất xấu. Thế nhưng ngày nay đường đã tráng nhựa phẳng phiu đến tận Siêm Riệp theo quốc lộ 6, nên xe chạy khá nhanh. Vượt qua gần 400km kể từ cửa khẩu Xa Mát, 4 giờ chiều đoàn chúng tôi đã đến Siêm Riệp. Sự hóm hỉnh, nhiệt tình và “nhiều chuyện” của hướng dẫn viên Công ty CP Lữ hành Tây Ninh cùng hướng dẫn viên phía đối tác Campuchia giúp cho chúng tôi không quá mệt mỏi qua chặng đường dài.

Một góc quần thể Ăngkor Wat nhìn từ tầng Thiên đường

Ấn tượng đầu tiên khi đến Siêm Riệp là hai hàng cây cổ thụ mát rượi trải dài mấy cây số trên đoạn đường vào trung tâm thành phố. Thành phố Siêm Riệp có hai khu vực mang đặc trưng khác nhau. Khu vực trung tâm thành phố là khu phố đã được hình thành từ lâu với những tuyến đường nhỏ mát rượi cây xanh. Giữa khu trung tâm là công viên có nhiều cây cổ thụ cao vút đứng trên những mảng cỏ xanh rờn, nằm cặp con sông Siêm Riệp thơ mộng lượn lờ. Ở đâu trong khu vực trung tâm cũng sạch sẽ- kể cả hai bên bờ sông cũng được trồng cỏ xanh tươi, êm đềm. Còn ven trung tâm là khu vực mới phát triển với vóc dáng của một đô thị hiện đại, nhộn phịp. Ven quốc lộ 6 ngoài khu trung tâm, rất nhiều khách sạn, nhà hàng quy mô lớn được xây dựng. Có một chi tiết khá lý thú là hầu hết khách sạn, nhà hàng trong thành phố đều “hoành tráng” nhưng không có nhà quá cao tầng. Anh hướng dẫn viên người Campuchia nói khá sõi tiếng Việt cho biết trong thành phố không có ngôi nhà nào cao quá 65 mét không phải do thiếu vốn đầu tư mà do sự tôn trọng kỳ quan của tổ tiên để lại. Bởi vì ngọn tháp cao nhất trong quần thể Ăngkor là 65 mét nên không ai được xây dựng nhà cửa vượt độ cao này. Chính vì quan điểm đầy tính dân tộc này mà thành phố Siêm Riệp nhìn tổng quan kiến trúc lại rất hài hoà. Anh hướng dẫn viên còn cho biết một con số “hết hồn”- trong thành phố Siêm Riệp hiện có đến hơn 500 khách sạn, nhà hàng và nhà nghỉ. Trong đó có khách sạn 5 sao với giá phòng lên đến hơn 2.000 USD mỗi ngày. Ngoài ra, còn có phòng lên đến 20.000 USD/ngày dành riêng cho các vị nguyên thủ quốc gia.

Quần thể kỳ quan Ăngkor ngày càng được trùng tu thì lượng du khách đến Siêm Riệp ngày càng nhiều. Theo anh hướng dẫn viên thì hiện nay mỗi ngày bình quân có đến hơn 2.000 du khách tới lưu trú tại thành phố Siêm Riệp và trong những ngày lễ, ngày nghỉ thì lượng du khách có khi nhiều hơn gấp 2, 3 lần. Tất cả du khách đến đây đều nhằm mục đích tham quan, chiêm ngưỡng những ngôi đền nổi tiếng trong quần thể Ăngkor nên lĩnh vực dịch vụ phục vụ du lịch ngày càng phát triển. Với lượng du khách đông đảo như vậy nên trong hơn 1 triệu dân ở Siêm Riệp, hiện có đến 30% sinh sống bằng các ngành nghề có liên quan đến du lịch- từ việc quản lý, trùng tu, khai thác quần thể Ăngkor; kinh doanh khách sạn, nhà hàng; phát triển làng nghề; các dịch vụ và chợ đêm bán hàng lưu niệm… cho đến xe ôm, xe túc túc chở khách tham quan.

Nhiều khách sạn được xây dựng ở thành phố Siêm Riệp

Ngày hôm sau, đoàn chúng tôi bắt đầu chương trình tham quan chính- quần thể Ăngkor nằm trên diện tích khoảng 42km2. Buổi sáng chúng tôi được hướng dẫn thăm đền Ăngkor Wat (người Việt Nam thường gọi là đền Đế Thiên), cách trung tâm thành phố Siêm Riệp chưa đến 10km (theo tiếng Khmer thì Ăngkor là kinh đô còn Wat là đền thờ hay chùa). Đây là một trong các di tích quan trọng bậc nhất tại Campuchia, do vua Soryavaraman II xây dựng vào đầu thế kỷ 12 và được xem là tuyệt đỉnh của nghệ thuật và kiến trúc Khmer. Từ cổng chính vào từ hướng Tây, chúng tôi đi đổ mồ hôi mới đến đền chính vì Ăngkor Wat có chu vi rộng đến 5,6km. Đền chính có 5 ngọn tháp cao, tháp chính cao nhất là 65m và 4 tháp phụ cao 40m. Toàn bộ khu đền Ăngkor Wat đều được xây dựng bằng những tảng đá mài nhẵn ghép lại và được bao bọc bởi hào nước rộng 190m, tạo nên một hình vuông có cạnh dài 1,5km. Con đường dẫn tới chính môn Ăngkor Wat dài 230m, mặt rộng gần 10m, cao 5m so với mặt nước hồ ở hai bên và cũng được ghép bằng những tảng đá. Phải qua 3 cổng tường rào mới vào đến đền chính. Khu đền chính được xây dựng theo 3 cấp độ cao. Tầng cao thứ nhất tượng trưng cho địa ngục. Tầng cao thứ hai tượng trưng cho đất liền. Tầng cao thứ 3 tượng trưng thiên đường. Từ thiên đường nhìn xuống thấy bao quát toàn khu vực đền. Điểm đặc thù của kiến trúc Angkor Wat là tất cả những phiến đá xanh xây dựng đền đều được chạm trổ hoa văn, phù điêu hoặc nữ thần Apsara.

Sau khi tham quan đền Ăngkor Wat, hầu hết chúng tôi đều thấm mệt. Nhưng đã đến Siêm Riệp không thể chỉ biết có bấy nhiêu. Tranh thủ thêm chút ít thời giờ còn lại trong buổi sáng, chúng tôi đến thăm đền Ta Prohm. Đây là ngôi đền được Hollywood chọn làm bối cảnh quay bộ phim “Bí mật ngôi mộ cổ” nổi tiếng. Đền Ta Prohm được Vua Jayavaraman VII xây dựng vào cuối thế kỷ 12 để làm phần mộ cho mẹ. Cổng đền là một ngọn tháp có tượng thần Bayon 4 mặt cao vút, đang được trùng tu. Từ cổng vào đền là con đường nhỏ xuyên qua rừng với những cây khơ- nia, cây tung cổ thụ. Trong đền có nhiều nơi bị đổ nát. Đi trong những khu hành lang trong đền ai cũng có cảm giác rờn rợn vì không khí âm u, lạnh lẽo. Ấn tượng nhất là những cây đa, cây tung có bộ rễ to, bao trọn một mảng tường đền, khiến cảnh quan mang đầy nét huyền bí. Trong đền, nhiều bức tường đá có nhiều chỗ khuyết, theo truyền thuyết thì đó là những vị trí cẩn đá quý, sau bị lấy mất.

Sông Siêm Riệp êm đềm chảy qua trung tâm thành phố

Buổi chiều, trời nắng gay gắt nhưng đoàn chúng tôi cũng hăng hái thăm khu Ăngkor Thom (thường gọi là đền Đế Thích). Angkor Thom được Vua Jayavarman VII xây dựng để làm kinh đô của Vương quốc Khmer vào cuối thế kỷ 12. Đường vào khu Ăngkor Thom có nét độc đáo riêng, hai bên là hai hàng tượng thần thiện và thần ác - mỗi bên có 50 tượng được tạc bằng đá tảng cao khoảng 2m, tất cả đều ôm rắn thần làm hành lang dài hàng trăm mét đến cổng đền. Đây là kinh đô lớn với chu vi hơn 12km. Đền chính trong khu vực Ăngkor Thom là đền Bayon có 54 tượng thần 4 mặt cao 12m trở lên. Đặc biệt là tất cả các khuôn mặt thần Bayon đều có nét độc đáo, trong đó có khuôn mặt cười rất tươi mà hầu hết du khách đều đến chụp ảnh lưu niệm. Sau khi thăm đền Bayon, đoàn chúng tôi được hướng dẫn viên đưa đi leo núi Bakheng có độ cao hơn 60 mét để chiêm ngưỡng cảnh hoàng hôn trên đỉnh Ăngkor và hồi tưởng những ánh hào quang của một thời đế chế Khmer hùng mạnh.

Sáng ngày thứ ba của đợt tham quan, chúng tôi rời Siêm Riệp để đến thủ đô Pnôm Pênh thăm hoàng cung Vương quốc Campuchia với cung điện hoàng gia tráng lệ, chùa Bạc, chùa Vàng lộng lẫy. Đêm, đoàn ở tại khách sạn Naga World- đạt chuẩn 5 sao quốc tế rất sang trọng, đầy đủ tiện nghi và ngắm nhìn toàn cảnh Phnôm Pênh hiện đại, rực rỡ. Thế nhưng trong lòng mỗi người vẫn vương vấn thành phố Siêm Riệp êm đềm với những đền đài trong kỳ quan Ăngkor hoang vu, cổ kính.

SƠN TRẦN