Trong những năm gần đây, diện tích
cây mía ở Tây Ninh giảm sút nghiêm trọng. Cách nay khoảng hơn 10 năm, diện tích
mía có năm lên đến hơn 35.000 ha. Thế nhưng sau đó giảm dần, có lúc chỉ còn chưa
đến 20.000 ha. Nhà nước và các nhà máy hết sức nỗ lực đầu tư khôi phục vùng
nguyên liệu mía nên vài năm gần đây diện tích cây mía có tăng lên đôi chút,
nhưng vẫn không đủ nguyên liệu mía cung cấp cho các nhà máy. Do đó, việc mở rộng
vùng nguyên liệu mía là một trong những vấn đề “sống còn” của các nhà máy.
Thực tế, ở Tây Ninh trong những
năm qua, các nhà máy đã áp dụng các chính sách đầu tư, hỗ trợ, thu mua ngày càng
thoáng và tạo lợi nhuận ngày càng cao cho người trồng mía. Vụ chế biến vừa qua,
giá thu mua mía có lúc lên đến 1,2 triệu đồng/tấn 10 CCS. Tuy nhiên diện tích
mía năm nay vẫn tiếp tục giảm. Cụ thể vùng nguyên liệu mía của Nhà máy đường
Biên Hoà giảm hơn 600 ha và của Nhà máy SBT giảm hơn 500 ha. Nguyên nhân cơ bản
là do hiệu quả kinh tế các loại cây trồng khác như cây mì, cây cao su vượt trội
so với cây mía- bình quân cây cao su lãi khoảng 60-70 triệu/ha/năm, cây mì lãi
khoảng 30-40 triệu/ha/năm. Do đó nhiều nông dân trồng mía chuyển sang trồng các
loại cây khác và quỹ đất có thể trồng mía ngày càng bị co hẹp. Trong khi đó, giá
thuê đất để trồng mía lại tăng nhanh hơn tốc độ tăng giá mua mía. Vụ này, giá
thuê đất bình quân đã lên đến hơn 12 triệu đồng/ha/vụ, có nơi lên trên 15 triệu
đồng/ha/vụ nên người thuê đất để trồng mía càng không “có ăn”. Ngoài ra, trồng
mía tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn các loại cây trồng khác và đặc biệt là khâu thu
hoạch mía hiện còn rất khó khăn do chủ yếu vẫn là thủ công. Do đó, dù các nhà
máy hết sức cố gắng và Nhà nước rất quan tâm hỗ trợ nhưng diện tích cây mía vẫn
tiếp tục “tuột dốc”.
|
Các nhà máy đang khẩn trương nâng
công suất, cần tăng cường nguyên liệu mía |
Trước tình hình quỹ đất trồng mía
trong tỉnh ngày càng co lại, các nhà máy có công suất lớn một mặt tiếp tục vận
đồng nông dân trong tỉnh tiếp tục trồng mía, một mặt tìm hướng đầu tư trồng mía
vùng đất cặp biên giới. Đến nay các nhà máy đang triển khai và đã có những tín
hiệu khả quan từ nguồn quỹ đất này. Theo lãnh đạo các nhà máy đường, qua khảo
sát bước đầu xác định quỹ đất có thể trồng mía của các huyện phía Campuchia giáp
huyện Châu Thành và Bến Cầu của Tây Ninh là khoảng 3.000 ha với cự ly tính từ
cột mốc biên giới trở qua bên kia biên giới nhỏ hơn 5 km. Điều kiện đất đai khu
vực này được đánh giá là rất thích hợp với cây mía, đặc biệt diện tích tập trung
có quy mô lớn và địa hình bằng phẳng. Đặc biệt là dù mía trồng phía bên kia biên
giới nhưng cự ly từ khu vực này về các nhà máy chỉ khoảng 30-40 km mà thôi.
Giữa tháng 6 vừa qua, Tây Ninh đã
tổ chức cuộc họp về việc hướng dẫn doanh nghiệp, hộ sản xuất kinh doanh và cư
dân Tây Ninh đầu tư, sản xuất hàng nông sản tại Campuchia- trong đó cây mía là
cây chủ lực. Chính quyền các địa phương phía Campuchia cũng đồng tình việc phát
triển nông nghiệp khu vực biên giới do phía Tây Ninh đầu tư. Hiện tại đã có
khoảng hơn 400 ha mía được trồng bên kia biên giới. Đây là một trong những tín
hiệu khả quan cho các nhà máy.
Tuy nhiên khi đi vào sản xuất thì
đã phát sinh một số khó khăn. Theo các nhà máy thì khó khăn trước tiên là về hạ
tầng do hiện trạng bên kia biên giới không có kênh thuỷ lợi tiếp nối với hệ
thống kênh tiêu phía bên Tây Ninh nên việc chống ngập úng không hiệu quả. Đồng
thời hạ tầng giao thông phía bên kia cũng không tiếp nối với các đường giao
thông phía Tây Ninh nên việc vận chuyển nông sản rất khó khăn.
Để thuận lợi hơn trong việc phát
triển vùng nguyên liệu mía bên kia biên giới, các nhà máy rất cần sự hỗ trợ của
các cấp chính quyền địa phương và các ngành chức năng liên quan trong việc tạo
điều kiện- nhất là về thủ tục phù hợp luật pháp 2 nước để các nhà máy mạnh dạn
đầu tư và những hộ sản xuất an tâm. Về phía người sản xuất, đầu tháng 6 vừa qua,
Công ty TNHH Lê Ngọc- đơn vị hợp tác với một đơn vị Campuchia đã nhận 130 ha để
triển khai trồng mía bên kia biên giới đã có đơn gửi UBND tỉnh xin phép được mở
rộng đường từ vùng nguyên liệu bên kia biên giới qua Tây Ninh để thuận tiện
trong việc vận chuyển vật tư nông nghiệp cũng như nguyên liệu mía, đồng thời xin
phép được lắp đặt cống tiêu nước và đào kênh tiêu nước từ vùng sản xuất về kênh
tiêu hiện có phía Tây Ninh. Dự kiến của Công ty Lê Ngọc là sẽ phát triển vùng
nguyên liệu cặp bên kia biên giới đến 2.000 ha.
Hiện tại các nhà máy đang khẩn
trương tu bổ thiết bị để nâng công suất ép ngay trong vụ chế biến tới, trong đó
Nhà máy đường Biên Hoà- Tây Ninh tăng từ 3.500 tấn/ngày lên 4.000 tấn/ngày và
Nhà máy SBT tăng từ 8.000 tấn lên 9.000 tấn/ngày. Do đó, ngoài các giải pháp
nâng cao năng suất, chữ đường cho cây mía thì việc phát triển thêm diện tích mía
đang là nhu cầu bức thiết.
SƠN TRẦN