Vẫn còn tình trạng mua bán chim phóng sinh

Những ngày lễ Vu Lan vừa qua, tại chùa Gò Kén (phường Hòa Thành), vẫn còn người bán loài chim hoang dã cho du khách để phóng sinh. Những năm trước, ở cơ sở thờ tự này diễn ra tình trạng mua bán chim khá công khai. Hiện nay, hoạt động này đã giảm và có phần kín đáo hơn, nhưng vẫn có thể bắt gặp một vài lồng chim được bày ra ở khu vực tượng Phật.

Tương tự, miếu Bà Chúa Xứ (phường Thanh Điền) là nơi thường xuyên lui tới của người dân địa phương vào những ngày rằm, lễ, tết. Lợi dụng điều này, có người đem các loại chim sắc, chim sẻ đến đây bày bán.

Thỉnh thoảng có người mua vài chú chim để phóng sinh. Tuy nhiên, những chú chim bị nhốt lâu ngày, sức khỏe yếu, đa số chỉ bay là đà được một đoạn, rồi tấp vào lùm cây, bụi cỏ. Vài cá thể chim phơi xác sau khi phóng sinh, nhiều chú chim khác có khả năng trở thành thức ăn cho mèo, kiến.

Ông Nguyễn Thành Vinh – Đội trưởng Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy chữa cháy rừng (Chi Cục Kiểm lâm Tây Ninh) cho biết, thời gian qua, Chi Cục Kiểm lâm Tây Ninh phối hợp lực lượng công an, quản lý thị trường, UBND các xã, phường tăng cường tuần tra, kiểm tra, phòng chống các hành vi vi phạm liên quan đến việc mua bán chim hoang dã để phóng sinh.

Chỉ tính riêng từ năm 2023 đến nay, Chi Cục Kiểm lâm Tây Ninh phát hiện, xử lý 11 vụ vi phạm về động vật hoang dã, trong đó, có 2 trường hợp xử lý hình sự, 2 trường hợp chuyển cơ quan khác xử lý, phạt tiền 40,5 triệu đồng; tịch thu nhiều tang vật, thả về tự nhiên 834 cá thể chim các loại, 2 cá thể khỉ, 3,1kg thằn lằn núi.

Theo ông Vinh, việc phóng sinh loài chim hoang dã là do người dân chưa hiểu đúng ý nghĩa của việc làm này, nên vô tình tiếp tay cho nạn săn bắt, bẫy, bắn tận diệt loài chim hoang dã với số lượng lớn, để phục vụ nhu cầu trong Nhân dân.

“Đây là một trong các hành vi vi phạm pháp luật. Tùy theo mức độ vi phạm về hành vi săn bắt, bẫy, bắn, mua, bán các loài chim hoang dã hay các loài động vật hoang dã khác để thực hiện việc phóng sinh, có thể bị phạt hành chính lên đến 300 triệu đồng; hoặc vô tình săn bắt, mua, bán các loài nguy cấp, quý hiếm, có thể bị phạt từ 6 tháng đến 12 năm tù” - Đội trưởng Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy chữa cháy rừng thông tin.      

Ông Nguyễn Thành Vinh cho biết thêm, thời gian tới, cơ quan Kiểm lâm sẽ tăng cường hoạt động kiểm tra, nhất là ở các chùa, đền, miếu, nơi thờ tự, đặc biết vào những dịp lễ, tết để kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép các loài động vật hoang dã nói chung, cũng như các loài chim, rùa nói riêng. Điều 234 Bộ luật Hình sự quy định về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã” cũng nêu rõ, người nào thực hiện một trong các hành vi săn bắt, giết, nuôi, nhốt, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật, bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của động vật hoang dã… bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 300 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến… 12 năm tù.

Cần hiểu đúng về "phóng sinh"

"Phóng sinh" là hành động cứu và giải phóng mạng sống của động vật bị giam cầm hoặc sắp bị giết, thể hiện lòng từ bi, tôn trọng sự sống và nuôi dưỡng tâm lành của con người. Để việc phóng sinh thực sự đúng ý nghĩa, cần hiểu rõ ý nghĩa, tránh biến việc này thành trào lưu thương mại gây hại. Phóng sinh là tạo điều kiện cho động vật có cơ hội được sống tiếp trong môi trường tự nhiên, tránh khỏi cảnh bị giết hại hoặc giam cầm. Theo quan niệm của nhiều người, phóng sinh là cách để gửi gắm lòng hiếu nghĩa đến tổ tiên đã quá vãng, cầu mong họ thoát khổ đau. 

Tuy nhiên, cần lưu ý, hành động phóng sinh cần bắt nguồn từ tâm từ bi, chân thành. Khi phóng sinh không vì mục đích tư lợi, chạy theo số đông hay coi đó là cách để cầu may, cầu bình an. Việc phóng sinh ồ ạt vào các dịp lễ lớn, vô tình tạo điều kiện cho những người săn bắt tiếp tục công việc săn bắt chim để trục lợi, làm hại chính những sinh vật được phóng sinh. 

Nên thực hiện việc phóng sinh một cách âm thầm, tránh phô trương để không khơi dậy lòng tham của người khác. Phóng sinh không đúng cách là vô tình hại động vật và môi trường. Hoạt động này tạo ra vòng luẩn quẩn bắt - bán - thả, khiến nhiều con vật chết, vì bị tổn thương hoặc không thể sinh tồn trong môi trường mới.

Để phóng sinh đúng cách, thay vì mua những con vật bị săn bắt để thả, người có lòng từ bi cần cứu giúp những con vật bị nạn, trả về môi trường tự nhiên phù hợp. Muốn dẹp bỏ hoàn toàn hoạt động mua bán chim phóng sinh, ngoài sự nỗ lực tuần tra, xử phạt của lực lượng chức năng, cần tăng cường công tác tuyên truyền để mọi người nâng cao nhận thức và hiểu đúng ý nghĩa của việc phóng sinh. Từ đó, không vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã và góp phần giữ gìn môi trường sinh thái./.

Đại Dương