Phó chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh.

Cách đây 60 năm, phong trào Đồng khởi năm 1959 - 1960 ở miền Nam mà điển hình là cuộc Đồng khởi nổ ra thắng lợi ở Bến Tre vào ngày 17-1-1960 đã đi vào lịch sử truyền thống cách mạng Việt Nam được xem là một sự kiện lịch sử trọng đại, một dấu son chói lọi trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước nói riêng và lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc nói chung dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

Chúng ta khẳng định thắng lợi của phong trào Đồng khởi đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của phong trào cách mạng, đưa cách mạng miền Nam từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, từ đấu tranh chính trị là chủ yếu chuyển sang kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, tạo nên bước ngoặt trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta.

Phong trào Đồng khởi bước đầu thắng lợi ở nông thôn đã tác động và thúc đẩy mạnh mẽ phong trào đấu tranh ở thành thị, tạo nên một làn sóng cách mạng mạnh mẽ tiến lên đánh thắng giặc Mỹ xâm lược và tay sai của chúng ở miền Nam.

Thắng lợi của phong trào Đồng khởi còn có ý nghĩa đặc biệt, đó là minh chứng cho sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Bác Hồ qua Nghị quyết của Hội nghị Trung ương lần thứ 15 khóa II: “Con đường phát triển cơ bản của cách mạng miền Nam là khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân” và con đường đó là “Lấy sức mạnh của quần chúng, dựa vào lực lượng chính trị của quần chúng là chủ yếu, kết hợp lực lượng vũ trang để đánh đổ quyền thống trị của đế quốc, dựng nên chính quyền cách mạng của nhân dân”. Có thể nói, Nghị quyết số 15 đã đáp ứng nhu cầu bức thiết của cách mạng miền Nam, nguyện vọng của nhân dân miền Nam lúc đó và đã mở đường cho cách mạng miền Nam vượt qua khó khăn, tiến lên giành thắng lợi ngày càng to lớn.

***

Nhìn lại lịch sử cách mạng Việt Nam, nhân kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng và đặc biệt kỷ niệm 60 năm phong trào Đồng khởi, hôm nay, chúng ta tổ chức hội thảo khoa học nhằm tiếp tục khẳng định đường lối đúng đắn, sáng suốt của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh trong quá trình chuyển hướng chỉ đạo cách mạng miền Nam; khẳng định vai trò, vị trí của phong trào đối với sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ cứu nước; làm rõ tầm vóc, ý nghĩa, kết quả, nguyên nhân thắng lợi của phong trào Đồng khởi, mà đỉnh cao là Đồng khởi ở Bến Tre, qua đó, đúc rút những kinh nghiệm quý, những bài học thiết thực để phát huy, vận dụng vào thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Với mục đích đó, tôi xin nêu lên một số nội dung cần tập trung trao đổi, làm rõ trong hội thảo này:

Thứ nhất, cần khẳng định rõ đường lối, tư tưởng lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân tố quyết định để phong trào Đồng khởi giành thắng lợi.

Như trên đã nói, Nghị quyết số 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa II là một quyết sách đúng đắn, chuyển hướng chỉ đạo đối với phong trào cách mạng miền Nam, phản ánh đúng xu thế phát triển khách quan của lịch sử và đáp ứng được yêu cầu nóng bỏng của quần chúng cách mạng; khẳng định tính đúng đắn trong việc xác định đường lối cách mạng miền Nam của Đảng. Cùng với đó, khẳng định sự nhạy bén, sáng tạo của Xứ ủy Nam Bộ và các cấp bộ đảng trong tổ chức chỉ đạo, phát động phong trào; phát huy sức mạnh đấu tranh của quân và dân là nhân tố quyết định trực tiếp dẫn tới thắng lợi của phong trào Đồng khởi.

Hai là, làm rõ tính sáng tạo trong tổ chức lực lượng, phương pháp đấu tranh của quân và dân miền Nam trong phong trào Đồng khởi.

Đồng khởi là quá trình khởi nghĩa liên tiếp của đồng bào, chiến sĩ miền Nam, trải rộng từ núi rừng Nam Trung Bộ, Tây Nguyên đến Nam Bộ, Đông Nam Bộ. Mỗi địa phương có những đặc điểm, nét đặc sắc riêng, mà Đồng khởi ở Bến Tre là một điển hình, để lại những giá trị to lớn về nghệ thuật chỉ đạo, tổ chức, điều hành và sử dụng lực lượng; nghệ thuật kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị và binh vận, đặc biệt là sự hình thành “Đội quân tóc dài” ra đời trong Phong trào Đồng khởi Bến Tre đầu năm 1960 và là tên gọi chung cho các phong trào đấu tranh chống Mỹ của phụ nữ miền Nam do Nữ tướng Nguyễn Thị Định lãnh đạo và đồng chí đã trở thành biểu tượng của “Đội quân tóc dài” - một lực lượng đấu tranh độc đáo, sáng tạo của cách mạng miền Nam; nghệ thuật chọn thời cơ và chớp thời cơ tiến hành Đồng khởi. Đó chính là kết quả vận dụng sáng tạo chủ trương của Đảng, là sự phát huy sức sáng tạo của các tổ chức Đảng, của quần chúng nhân dân, tạo thành sức mạnh tổng hợp, làm nên thắng lợi của phong trào Đồng khởi.

Ba là, làm sâu sắc hơn vai trò, vị trí của phong trào Đồng khởi đối với sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Trên cơ sở đó, đúc rút những bài học kinh nghiệm, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Thắng lợi của phong trào Đồng khởi đánh dấu bước chuyển quan trọng của cách mạng miền Nam, từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, tạo ra thế và lực mới để quân dân ta đương đầu và đánh bại chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” sau đó của đế quốc Mỹ, mở ra một thời kỳ mới của cách mạng miền Nam - thời kỳ tiến công liên tục và mạnh mẽ vào các chiến lược, chiến thuật của đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn, giành thắng lợi từng bước, đánh đổ từng bộ phận, tiến lên giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Làm rõ 3 nội dung trên cũng chính là tiếp tục làm rõ những bài học lịch sử về lãnh đạo, chỉ đạo, về phát huy sức mạnh quần chúng, về tổ chức lực lượng, về phương pháp đấu tranh, chớp thời cơ nổi dậy trong phong trào Đồng khởi vẫn còn nguyên giá trị để nghiên cứu, vận dụng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay và mai sau.

***

Kỷ niệm 60 năm phong trào Đồng khởi là dịp để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta nhìn lại sự kiện lịch sử trọng đại này, tự hào về những chiến công của các thế hệ cha anh đã lập nên trong phong trào Đồng khởi nói riêng, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung; đúc rút những bài học kinh nghiệm, bài học lịch sử để vận dụng, phát huy tạo nên khí thế “Đồng khởi mới” trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thực hiện thành công mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đặng Thị Ngọc Thịnh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng,

Phó chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam

Nguồn Báo Đồng Khởi