Mới đây, gần 30 hộ dân thuộc xã Phước Vinh (huyện Châu Thành) Hoà Hiệp và thị trấn Tân Biên (huyện Tân Biên) đã gửi đơn đến Báo Tây Ninh, phản ảnh việc cơ sở sản xuất cồn An Đức (toạ lạc tại ấp Thạnh Nam, xã Thạnh Tây, huyện Tân Biên) gây ô nhiễm môi trường rất trầm trọng chỉ sau một thời gian hoạt động.

Theo đơn trình bày của người dân, cơ sở An Đức đã xả nước thải độc hại chưa qua xử lý ra suối Tre khiến tôm, cá và các loài thực vật đều bị chết. Tình trạng ô nhiễm xảy ra đã khá lâu nhưng không thấy cơ quan chức năng nào xử lý. Do quá bức xúc, họ đã báo cho Cảnh sát Môi trường. Ngày 17.10.2009, cảnh sát Môi trường đã bắt quả tang công ty này xả nước thải xuống suối Tre. Tuy nhiên, cho đến nay, tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn chưa có dấu hiệu được cải thiện.

Bức ảnh này do người dân chụp ngày 17.10.2009, ngày Cảnh sát Môi trường bắt quả tang Công ty An Đức xả chất thải ra suối Tre.

Trước khi gửi đơn đến Báo Tây Ninh, các hộ dân tại các địa phương nói trên cũng đã gửi đơn đến Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh đề nghị xử lý vụ việc. Theo biên bản kiểm tra của Sở này, cơ sở sản xuất cồn An Đức đã xả loại nước... làm mát máy ra suối Tre. Hệ thống xử lý nước thải của cơ sở không đúng như trong báo cáo của công ty. Công ty cũng chưa lắp đặt hệ thống xử lý khí thải, chưa kê khai và nộp phí bảo vệ môi trường, ngoài ra còn một số thiếu sót khác. Đoàn kiểm tra đã đề nghị Công ty An Đức khẩn trương hoàn chỉnh hệ thống xử lý môi trường đúng như báo cáo đã được phê duyệt trước khi đi vào hoạt động sản xuất; xây dựng hệ thống xử lý khí thải và khắc phục ngay các thiếu sót như đã nêu ở trên. Đoàn kiểm tra cũng đã lấy ba mẫu nước thải để phân tích. Kết quả kiểm tra: nước thải vẫn ở mức cho phép, nghĩa là chưa gây ra nguy hiểm cho môi trường (?)

Sau khi nhận được công văn trả lời của cơ quan chức năng, 28 hộ dân đã tiếp tục viết đơn tố cáo Công ty An Đức và không chấp nhận ý kiến trả lời của Sở Tài nguyên và Môi trường. Theo họ, công suất thực của cơ sở sản xuất cồn An Đức không phải là 3 triệu lít cồn một năm như báo cáo của công ty và công văn trả lời của cơ quan chức năng mà thực tế cao hơn rất nhiều. Cũng theo người dân, sở dĩ kết quả phân tích chất thải chưa vượt mức cho phép như trên là do đoàn kiểm tra chỉ lấy mẫu nước dùng làm mát hệ thống máy để đem đi phân tích chứ không phải lấy chất thải từ sản xuất mà Công ty An Đức đã lén xả ra suối Tre vào ban đêm hoặc những lúc trời mưa. Biên bản trả lời của ngành chức năng cũng nói rằng, bã hèm (chất gây ô nhiễm nặng nhất) đã được dùng làm phân bón cao su, quả là khó chấp nhận! Vì sự thật cây cối hai bên bờ suối đều bị chết thì cao su làm sao chịu nổi?

Với mục đích tìm hiểu kỹ hơn, trưa ngày 2.11.2009, phóng viên Báo Tây Ninh đã tìm đến cơ sở sản xuất cồn An Đức. Cảm giác đầu tiên của chúng tôi là không khí tại đây khá khó chịu, nhất là mùi mật rỉ đường (một trong hai nguyên liệu chính dùng để làm ra cồn) cứ xộc vào mũi. Chúng tôi xin gặp ông chủ. Sau một thoáng ngần ngừ, anh nhân viên lấy điện thoại ra gọi rồi bảo chúng tôi ngồi chờ khoảng 10 phút, ông chủ đang trên đường tới nhà máy. Nhưng sau đó vài phút, anh ta lại nói rằng, muốn gì cứ hỏi, ông chủ bận không tới được!

Dẫn chúng tôi đi thăm một số ao chứa nước thải, anh nọ phân bua rằng, vừa rồi một trong số các ao chứa chất thải độc hại bị rò rỉ nên mới chảy ra suối Tre chứ không phải công ty cố ý xả. Nay việc rò rỉ ấy đã được khắc phục. Nhưng khi được hỏi: nếu chỉ “rò rỉ” sao lại bị cảnh sát bắt quả tang thì anh này không trả lời!

Theo quan sát của chúng tôi, với công suất 3 triệu lít cồn một năm, chỉ với mấy cái ao chứa thải nhỏ thì khó tránh được tình trạng quá tải.

Về phía cơ quan chức năng của địa phương, ông Hồ Hùng Dũng, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tân Biên nói rằng, nhân viên của Phòng chỉ có thể đi kiểm tra vào ban ngày nên không thể phát hiện được hành vi xả chất thải ra môi trường của Công ty An Đức. Trong thời gian tới, ngành chức năng sẽ phối hợp với chính quyền để làm tốt hơn công tác bảo vệ môi trường!

Cơ sở sản xuất cồn An Đức có phải là thủ phạm gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường ở khu vực Suối Tre không? Người dân đang chờ đợi câu trả lời rõ ràng từ phía các cơ quan chức năng.

DƯƠNG VIỆT ĐÔNG