Nhà ở xã hội là diện nhà xây dựng dành cho các đối tượng có thu nhập thấp như: cán bộ, công chức, công nhân làm việc tại các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất; quân nhân chuyên nghiệp, những nguời có thu nhập thấp ở đô thị… Hiện tại, việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đang là vấn đề quan tâm của nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Riêng ở Tây Ninh, kinh tế ngày càng phát triển, nhiều khu công nghiệp hình thành, nhiều khu đô thị phát triển thì nhu cầu nhà ở xã hội ngày càng tăng theo.

Trong những năm trước đây, nhu cầu nhà ở xã hội ở Tây Ninh đã có, tập trung nhiều nhất là ở đối tượng công nhân đang làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất. Một số nơi đã có xây dựng nhà ở dành cho công nhân như Công ty Xây dựng 4, Công ty CP Bourbon Tây Ninh, Khu công nghiệp Linh Trung 3. Số lượng nhà ở dành cho công nhân do một số đơn vị xây dựng trên thực tế không đáp ứng đủ nhu cầu nhà ở cho công nhân, nhưng chung quanh các khu công nghiệp, tư nhân tự đầu tư phát triển nhà ở cho công nhân thuê, nên đã góp phần giải quyết khá đầy đủ nhu cầu nhà ở cho công nhân. Riêng đối với các đối tượng khác như cán bộ, công chức, quân nhân chuyên nghiệp hầu hết là người địa phương có sẵn nhà ở. Do đó trong giai đoạn trước đây, nhu cầu nhà ở xã hội ở Tây Ninh nhìn chung chưa thực sự bức thiết.

Khu nhà ở dành cho cán bộ, công nhân ở Nhà máy XM Fico Tây Ninh.

Tuy nhiên, trong những năm tới đây nhu cầu nhà ở xã hội sẽ tăng rất nhanh, nhất là ở đối tượng công nhân. Bởi vì hiện nay Tây Ninh đang có nhiều khu công nghiệp quy mô lớn triển khai xây dựng. Trong đó có 2 khu công nghiệp mới với quy mô diện tích lên đến hàng ngàn ha đã tiến hành thực hiện là: Khu công nghiệp Bourbon - An Hoà với diện tích hơn 1.000 ha và Khu liên hợp Phước Đông - Bời Lời với diện tích gần 3.000 ha. Song song đó, các khu công nghiệp ở Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài và Khu kinh tế cửa khẩu Xa Mát cũng sẽ phát triển, đồng thời cũng đã có nhiều cụm công nghiệp khởi động. Ngoài ra, theo định hướng phát triển, trong những năm tới đây Tây Ninh sẽ phát triển thêm nhiều khu đô thị. Ngoài những đô thị đã và sẽ tiếp tục phát triển như thị xã Tây Ninh, các thị trấn trung tâm huyện, Tây Ninh còn phát triển thêm một số khu đô thị mới như Xa Mát, Phước Tân, Tân Hoà khu vực phía Bắc tỉnh và tập trung đô thị hoá trung tâm huyện Trảng Bàng để hình thành tam giác kinh tế trọng điểm của tỉnh là Thị xã - Trảng Bàng - Mộc Bài. Chính vì sự phát triển các khu công nghiệp và đẩy nhanh tiến trình đô thị hoá, trong vài năm tới đây nhu cầu nhà ở xã hội chắc chắn sẽ ngày càng trở nên bức xúc.

Theo dự báo của Sở Xây dựng, trong khoảng 10 năm tới đây, ở Tây Ninh sẽ có khoảng 270.000 công nhân có nhu cầu thuê, mua nhà ở xã hội, đồng thời cũng sẽ có khoảng 3.000 đối tượng khác thuộc khu vực nhà nước và hơn 9.000 học sinh - sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp nghề… có nhu cầu thuê hoặc mua nhà ở xã hội. Do đó mà nhu cầu nhà ở trong những năm tới sẽ gia tăng rất nhanh. Theo quy hoạch phát triển nhà ở xã hội tỉnh Tây Ninh, từ nay đến năm 2020, Tây Ninh sẽ xây dựng khoảng 22.000 căn nhà ở xã hội, trong đó dự kiến có khoảng 85% số căn hộ dành cho công nhân thuê và nhà lưu trú cho công nhân, khoảng 13,5% dành cho các bộ - công chức, còn lại 1,5% dành cho đối tượng học sinh - sinh viên. Số lượng nhà ở xã hội xây dựng mới này, cộng thêm số lượng nhà ở dành cho công nhân đã được xây dựng từ trước đến nay cũng đáp ứng được phần lớn nhu cầu nhà ở xã hội ở Tây Ninh.

Tuy nhiên, việc phát triển nhà ở xã hội thực tế không đơn giản. Xây dựng nhà ở xã hội là một chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước nhằm bảo đảm an sinh xã hội. Từ năm 2005 Luật Nhà ở đã được Quốc hội thông qua. Sau đó, Chính phủ đã có nhiều Quyết định về phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân, sinh viên… Riêng ở Tây Ninh từ năm 2006 UBND tỉnh Tây Ninh chỉ đạo Sở Xây dựng tiến hành khảo sát và lập đề án xây dựng nhà ở xã hội. Quy hoạch phát triển nhà ở xã hội tỉnh Tây Ninh cũng vừa được HĐND tỉnh thông qua tại kỳ họp thứ 17. Thế nhưng đến nay, việc xây dựng nhà ở xã hội vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đối với cả nhà đầu tư xây dựng và cả đối với người mua. Đối với nhà đầu tư thì cần phải có nguồn vốn đầu tư xây dựng nhà ở xã hội lớn. Muốn đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, các chủ đầu tư phải vay vốn với lãi suất cao hơn so với lợi nhuận thu được khi cho thuê, mua nhà mà thời gian thu hồi thì dài hạn. Mục tiêu chủ yếu xây dựng nhà ở xã hội là an sinh chứ không phải lợi nhuận nên chắn chắn sẽ không “hấp dẫn” nhà đầu tư bỏ vốn xây dựng. Do đó nếu không có chính sách ưu đãi khuyến khích thì sẽ không có nhà đầu tư tham gia xây dựng. Đối với người mua, nhà ở xã hội là dạng chủ yếu dành cho những đối tượng có thu nhập thấp như cán bộ, công chức, công nhân… nên không thể có đủ tiền mua nhà. Muốn những đối tượng này mua được nhà thì trước tiên giá bán nhà phải thấp đồng thời thời gian thu hồi phải phù hợp khả năng thu nhập thực tế.

Để giải quyết những khó khăn cơ bản nêu trên, nhiều giải pháp khuyến khích đã được đề xuất. Trong đó, nhà đầu tư tham gia xây dựng nhà ở xã hội sẽ được hưởng các ưu đãi theo quy định hiện hành, đồng thời tỉnh sẽ tạo cơ chế cho nhà đầu tư tiếp cận với nguồn đất đã được đền bù, đã chuyển mục đích sử dụng hoặc đã đầu tư xây dựng hạ tầng. Nhà nước cũng sẽ cho phép nhà đầu tư kết hợp xây dựng nhà ở xã hội với dự án xây dựng nhà ở thương mại trong cùng một chung cư để điều tiết lợi nhuận từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội. Riêng đối với những đối tượng có thu nhập thấp, để có đủ khả năng mua nhà ở xã hội, ngành chức năng đề xuất nhà nước cần có chính sách hỗ trợ về vốn vay qua các nguồn tín dụng ưu đãi với lãi suất phù hợp và thời gian trả nợ đủ dài.

SƠN TRẦN